Arbeid kan verricht worden in verschillende vormen. De bekendste en meest voorkomende vorm is als werknemer in dienstbetrekking. Degene die de arbeid wil laten verrichten (werkgever) gaat hiervoor een arbeidsovereenkomst aan met degene die de arbeid wenst te verrichten (werknemer). Arbeid kan echter ook als zelfstandige verricht worden (denk aan ZZP’er of freelancer). In dat geval zal degene die de arbeid wil laten verrichten (opdrachtgever) een overeenkomst van opdracht aangaan met degene die de arbeid wenst te verrichten (opdrachtnemer).

Arbeidsrechtelijke, sociaal verzekeringsrechtelijke en fiscale consequenties

Het is relevant om te bepalen of er sprake is van arbeid als zelfstandige of dat er sprake is of kan zijn van een arbeidsovereenkomst. Dit in verband met zowel arbeidsrechtelijke, sociaal verzekeringsrechtelijke als fiscale consequenties.

Arbeidsrechtelijke consequenties:

Het burgerlijk wetboek geeft diverse rechten en plichten aan de werkgever en de werknemer, wanneer er sprake is van een arbeidsovereenkomst. Zo kan de werkgever een arbeidsovereenkomst niet zomaar beëindigen, ook al spreekt hij dit af met de werknemer, maar moet hij zich aan allerlei wettelijke ontslagbepalingen houden. Deze bepalingen gelden niet bij een zelfstandige op basis van een overeenkomst van opdracht.

Fiscale consequenties:

Bij een arbeidsovereenkomst is de werkgever verplicht om loonbelasting en sociale premies in te houden op het salaris van de werknemer en deze af te dragen aan de belastingdienst. Indien de werkgever zich hieraan niet houdt, riskeert hij dat hij alsnog gehouden kan worden om deze belastingen en premies te betalen en kan de belastingdienst zelfs een boete opleggen. Bij arbeid als zelfstandige is de opdrachtgever hiertoe niet verplicht. De Opdrachtnemer zal na verloop van het kalenderjaar zelf aangifte inkomstenbelasting moeten doen en zelf voor de afdracht inkomstenbelasting en sociale premies moeten zorg dragen.

Heeft u vragen?

OF VRIJBLIJVEND ADVIES NODIG?

Sociaal verzekeringsrechtelijke consequenties:

Bij arbeid als zelfstandige is de opdrachtnemer niet verzekerd voor de werknemersverzekeringen (WW, ZW en WIA). De opdrachtnemer krijgt dus geen uitkering als hij werkloos, ziek of arbeidsongeschikt wordt.

Kwalificeer de overeenkomst vooraf

Als opdrachtgever wil je niet achteraf verrast worden met een belastingclaim omdat de belastingdienst de overeenkomst met de opdrachtnemer toch als arbeidsovereenkomst kwalificeert. Of met het feit dat de overeenkomst met een opdrachtnemer niet is geëindigd en dus loon moet doorbetalen, omdat de rechter van mening is dat er toch sprake is van een arbeidsovereenkomst. Daarom is het relevant om de te sluiten overeenkomst vooraf zo duidelijk mogelijk te kwalificeren.
Daarvoor is in eerste instantie relevant de kwalificatie die partijen zelf aan de overeenkomst geven. Als partijen spreken van een arbeidsovereenkomst of de woorden werknemer of werkgever gebruikt worden, is het duidelijk dat het om een arbeidsovereenkomst gaat.
Naast de kwalificatie die partijen zelf aan de overeenkomst geven, zijn ook de inhoudelijke afspraken die partijen samen maken bij of voor aanvang van de arbeid en de feitelijke uitvoering van de arbeid, relevant. Ook indien partijen niet expliciet (schriftelijk) zijn overeengekomen dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst, kan er toch sprake zijn van een (fictieve) arbeidsovereenkomst. Voor de beoordeling of een overeenkomst gekwalificeerd kan worden als arbeidsovereenkomst, moet kort gezegd beoordeeld worden of aan de volgende voorwaarden voldaan wordt:
• De verplichting om arbeid te verrichten
• Persoonlijk verrichten van de arbeid
• Betaling loon
• Bestaan van een gezagsverhouding

Verklaring Arbeidsrelatie (VAR)

Op dit moment kunt u als opdrachtgever de opdrachtnemer vragen om een VAR-verklaring. Een VAR-verklaring is een document dat thans op verzoek van de opdrachtnemer kan worden afgegeven door de Belastingdienst, waarin de status van de opdrachtnemer als zelfstandige bevestigd wordt. 
Opdrachtgevers die zelfstandigen inhuren die beschikken over een VAR WUO-verklaring zijn hierdoor in beginsel gevrijwaard van mogelijke aanspraken van de Belastingdienst ten aanzien van loonbelasting en sociale premies.
Daarnaast is het risico voor de opdrachtgever dat de overeenkomst arbeidsrechtelijk toch als arbeidsovereenkomst wordt aangemerkt kleiner, indien de werknemer beschikt over een VAR-verklaring. De VAR-verklaring is echter geen garantie, zodat bij een eventueel geschil hierover met de opdrachtnemer, de rechter uiteindelijk uitsluitsel zal moeten geven en de relatie tussen de opdrachtgever en opdrachtnemer alsnog zal toetsen aan de genoemde criteria: loon, persoonlijk verrichte arbeid en gezagsverhouding.

Verdwijnen VAR

De VAR gaat in de loop van dit jaar (2016) echter verdwijnen. In plaats van de VAR-verklaring kunnen opdrachtgevers en opdrachtnemers dan gebruikmaken van een (model)overeenkomst die door de belastingdienst is opgesteld of zelf een overeenkomst opstellen of op laten stellen en deze op voorhand door de belastingdienst laten beoordelen. Bij de beoordeling van de overeenkomst let de belastingdienst op de reeds genoemde criteria: de verplichting om de arbeid te verrichten, loon, persoonlijk verrichte arbeid en gezagsverhouding. Bij gebruik van een door de belastingdienst opgestelde of goedgekeurde overeenkomst, hoeft de opdrachtgever geen loonheffingen in te houden en te betalen. Echter, ook hierbij geldt dat de feitelijke uitvoering van de overeenkomst meetelt bij de beoordeling of er sprake is van een arbeidsovereenkomst. Als blijkt dat de manier van werken niet volgens de overeenkomst gaat, en dat er toch sprake is van een dienstbetrekking, moet de opdrachtgever alsnog loonheffingen inhouden en betalen.

Overgangsregeling

Tot de daadwerkelijke afschaffing van de VAR-verklaring geldt het volgende: Blijft een opdrachtnemer hetzelfde werk doen onder dezelfde omstandigheden en voorwaarden? Dan mag de VAR- verklaring voor 2014 of 2015 gebruikt blijven worden. Er hoeft in dat geval dus geen nieuwe VAR voor 2016 aangevraagd te worden. Heeft de opdrachtnemer nog geen VAR, dan kan deze nog een nieuwe VAR aanvragen. Deze VAR is geldig tot de nieuwe wet- en regelgeving ingaat. Er kan echter ook nu al gewerkt worden met een algemene modelovereenkomst, een voorbeeldovereenkomst of een individuele overeenkomst.
Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel of wilt u weten wat het bovenstaande betekent voor uw specifieke situatie? Neem dan contact op met onze arbeidsrechtadvocaat. Wij kunnen de risico’s voor u in kaart brengen en u helpen om deze zo veel mogelijk te beperken.

Onze advocaten

Ons kantoor behandelt met specialistische juridische deskundigheid uiteenlopende juridische kwesties.

MR. R.E. IZEBOUD (ADVOCAAT)

Mr. R.E. Izeboud

Advocaat

MR. A. J. FLIPSE (ADVOCAAT)

Mr. A. J. Flipse

Advocaat

MR. A.M.C.C. VERBLACKT (ADVOCAAT)

Mr. A.M.C.C. Verblackt

Advocaat

m. breedveld

Mr. M. Breedveld

Advocaat

  • Je hoort het vaak zeggen in de ondernemingswereld: Een eigen onderneming brengt risico’s met zich mee. Ook wij kregen te maken met een conflict over een bouwproject. Erg spannend. Flipse Izeboud advocaten pakte de zaak zorgvuldig en snel op. De sterke inhoudelijke argumentatie zorgde voor een snelle succesvolle afsluiting van het dossier. Het kantoor heeft een “down to earth”-mentaliteit en is erg toegankelijk.

    Bouwkundig tekenburo Van Uden
  • Een langlopende zaak is uiteindelijk goed opgelost dankzij een juridisch inhoudelijk goede en zeer actieve begeleiding door Mr. A.J. Flipse.

    Architectenbureau Drijvers Oisterwijk B.V.
  • Een zeer gecompliceerde bouwkundige aansprakelijkheidskwestie (met een groot financieel belang) is door mr. Flipse tot een goed einde gebracht. Door deskundigheid en dossierkennis, maar zeer zeker ook overtuiging en doorzettingsvermogen!

    RC Directeur BFM VASTGOED
  • No nonsense kantoor, deskundig en daadkrachtig.

    ASR Schadeverzekering B.V.
  • “…De heer Izeboud verstaat zijn vak, hij heeft grote kennis van zaken en is onderzoekend ingesteld. Verder heb ik hem ervaren als doortastend en zeer overtuigend in zijn optreden. En hij is integer, een kwaliteit die ik waardeer…”

    drs. M.J.H. Van Hooijdonk
  • “…Sedert vele jaren werkt Jachthaven Scharloo nu samen met de heer Izeboud van Flipse Izeboud Advocaten. De heer Izeboud kenmerkt zich door een directe, actuele, zeer accurate en persoonlijke houding. De houding jegens opponenten is dwingend zakelijk zonder een grens te overschrijden. Naar de cliënt werkt hij anticiperend en eveneens dwingend in de goede zin van het woord. Het is als ondernemer heden ten dage, met alle regelgeving en snelheid van handelen, niet eenvoudig alles tot op detail te overzien en in de gaten te houden. Het werkt dan ook uiterst prettig dat de heer Izeboud meedenkt én vooruit denkt. Het voelt voor ons dan ook meer als partnerschap dan als een relatie van opdrachtgever tot opdrachtnemer…”

    Directeur-eigenaar Jachthaven Scharloo Waspik
  • “…Daar wij zelf een eigen praktijk hebben vinden wij een van de belangrijkste dingen “bereikbaarheid”. De heer Izeboud was voor ons grotendeels bereikbaar en indien niet op het moment dat wij belden, belde hij altijd dezelfde dag nog terug ook buiten kantoortijden om. Daarnaast vonden wij de heer Izeboud een betrokken persoon bij onze zaak en had hij kennis van zaken. Een betrokken, bereikbaar persoon met kennis van zaken, zo willen wij de heer Izeboud omschrijven…”

    Managing Director Hoff De Ruyter BV Belastingadviseurs…..
  • “…De heer Izeboud heeft mij bijgestaan op verzoek van DAS Rechtsbijstand in een civielrechtelijke zaak. De heer Izeboud heeft beslag voor mij gelegd voor een zeer langslepende en vervelende rechtszaak. Naast het doeltreffende beslag vond ik dat ik ook echt gehoord werd door de heer Izeboud. Ik ben dan ook zeer tevreden over de zeer grote menselijkheid waarmee ik ben behandeld. Ook dankzij het verhaal dat via DAS is gegaan zijn zij er voor mijn gevoel 200% voor gegaan (je hoort namelijk wel eens andere verhalen). Ik zou dit kantoor dan ook zeker aanraden. Juist het menselijke sprak mij erg aan. Het werd ook niet als vervelend beschouwd als ik een keer te veel belde of iets twee keer moest vragen omdat het niet helemaal duidelijk was. Mijn ervaring was dus zeer prettig…”

    Stefan van der Donk
  • “…Ik ben door DAS Rechtsbijstand doorverwezen naar een advocaat omdat de DAS mij niet meer verder kon verhelpen. Ik heb toen de heer Izeboud uitgekozen uit verschillende advocaten. Wij hebben 2 jaar lang aan een slepende zaak gewerkt. Bij de eerste kennismaking heeft de heer Izeboud mij veel consequenties uitgelegd van wat er zou kunnen gebeuren en zo is het ook gegaan. Dus deskundig op voorhand. Er zijn heel veel contacten geweest en veel mails en als ik belde werd ik ook altijd prompt teruggebeld. Dus met andere worden, als ik morgen weer een zaak heb dan zal ik zeker weer naar de heer Izeboud gaan om de goede reden dat ik met respect ben behandeld en de uitleg altijd correct was. Bij mij voelde het altijd goed…”

    Dick Leerdam
  • “…Onze ervaring met Flipse Izeboud Advocaten is erg positief. Veel kennis van zaken, behulpzaamheid en snelheid in handelen. Gedurende een zaak word je goed en volledig geïnformeerd over de vorderingen. Er wordt zeer daadkrachtig gehandeld waardoor wij de heer Izeboud en zijn collega zeker zullen aanbevelen…”

    Officemanager Verhaar Tuinen Tuinarchitectuur Aanleg Onderhoud