Medisch beroepsgeheim in erfrechtkwesties
Als de wilsbekwaamheid van iemand die een testament heeft gemaakt in twijfel wordt getrokken, kan het medisch dossier relevant zijn. Via dit dossier kan namelijk mogelijk bewijs worden verkregen voor het onderbouwen van de wilsonbekwaamheid in verband met het inroepen van de nietigheid van het testament.
De geheimhouding van het medisch dossier werkt echter door na overlijden van de patiënt (art. 7:457 lid 1 van het Burgerlijk Wetboek; BW). Lange tijd was niet duidelijk wanneer de geheimhoudingsplicht van het medisch dossier na overlijden doorbroken kon worden. Tot 1 januari 2020 bestond er namelijk geen wettelijke regeling ten aanzien van de gerechtvaardigde doorbreking van de medische geheimhoudingsplicht in het geval dat een inmiddels overleden patiënt daarvoor geen toestemming verleend had (of zich daarover niet had uitgelaten). Reeds in 2001 heeft de Hoge Raad in haar arrest van 20 april 2001 daarom een toetsingskader ontwikkeld en uitgewerkt voor deze gevallen. Er dienden volgens de Hoge Raad dan zwaarwegende aanwijzingen te bestaan voor het gebruik van die medische gegevens. Er was sprake van zwaarwegende aanwijzingen indien er (cumulatief) voldaan was aan de volgende criteria:
1. voldoende concrete aanwijzingen;
2. dat er een ander zwaarwegend belang geschaad zou kunnen worden bij handhaving van de medische geheimhoudingsplicht.
Sinds 1 januari 2020 geldt artikel 7:458a BW, waarin de uitzonderingen staan op de geheimhouding na overlijden. Op grond van lid 1 onderdeel c van deze bepaling heeft eenieder die een zwaarwegend belang heeft recht op inzage in of afschrift van de gegevens uit het medisch dossier van een overleden patiënt, zonder dat daarvoor toestemming is gegeven, wanneer hij of zij aannemelijk maakt dat dit belang mogelijk wordt geschaad en dat inzage in of afschrift van gegevens uit het dossier noodzakelijk is voor de behartiging van dit belang.
De toelichting bij de wet geeft een aantal concrete voorbeelden van gevallen waarbij volgens de wetgever sprake is van een zwaarwegend belang. Concreet wordt hierbij het voorbeeld genoemd van de ‘vernietiging’ van het testament. Er is dan sprake van een zwaarwegend belang als de betrokkene in een (recent) testament is onterfd en er ook concrete aanwijzingen zijn om te vermoeden dat degene die het testament heeft ondertekend niet in staat was tot een redelijke waardering van zijn belangen ter zake ten tijde van het opmaken en verlijden van dat testament.
Als u informatie wilt uit het medisch dossier, dan richt u zich eerst tot de hulpverlener/arts die het dossier houdt (art. 7:454 BW). Het is de hulpverlener die beslist of deze de geheimhouding opzij zal zetten of niet. Als de hulpverlener meent dat er een zwaarwegend belang is, dan kan deze de informatie geven, maar alleen die informatie die noodzakelijk is om het zwaarwegend belang te behartigen. Bij betwisting van de wilsbekwaamheid verstrekt de hulpverlener dus alleen de medische gegevens die relevant kunnen zijn om de wilsbekwaamheid te beoordelen. Als de hulpverlener weigert om de geheimhouding te doorbreken, dan kunt u via de civiele rechter de informatie uit het medisch dossier vorderen. Wij kunnen u daarbij helpen.
Onze advocaten
Ons kantoor behandelt met specialistische juridische deskundigheid uiteenlopende juridische kwesties.
Mr. R.E. Izeboud
Advocaat
Mr. A. J. Flipse
Advocaat
Mr. A.M.C.C. Verblackt
Advocaat